De sportbonden in Nederland nemen (seksuele) intimidatie serieus. NOC*NSF heeft gedragsregels voor sportbegeleiders opgesteld. Die regels zijn door alle landelijke sportbonden onderschreven. De regels zijn gemaakt om de risico’s op ongewenst gedrag in de relatie pupil en trainer te verkleinen en ze fungeren als toetssteen voor het gedrag van begeleiders en sporters in concrete situaties. Hieronder vindt u de elf gedragsregels die worden onderschreven door alle landelijke sportorganisaties die zijn aangesloten bij NOC*NSF. BC Ricochet onderschrijft en hanteert deze gedragsregels.
- De begeleider moet zorgen voor een omgeving en een sfeer waarbinnen de sporter zich veilig voelt.
- De begeleider onthoudt zich ervan de sporter te bejegenen op een wijze die de sporter in zijn waardigheid aantast, én verder in het privé-leven van de sporter door te dringen dan nodig is voor het gezamenlijk gestelde doel.
- De begeleider onthoudt zich van elke vorm van (machts)misbruik of seksuele intimidatie tegenover de sporter.
- Seksuele handelingen en seksuele relaties tussen de begeleider en de jeugdige sporter tot zestien jaar zijn onder geen beding geoorloofd en worden beschouwd als seksueel misbruik.
- De begeleider mag de sporter niet op een zodanige wijze aanraken dat de sporter en/of de begeleider deze aanraking naar redelijke verwachting als seksueel of erotisch van aard zal ervaren, zoals doorgaans het geval zal zijn bij het doelbewust (doen) aanraken van geslachtsdelen, billen en borsten.
- De begeleider onthoudt zich van seksueel getinte verbale intimiteiten.
- De begeleider zal tijdens trainings(stages), wedstrijden en reizen gereserveerd en met respect omgaan met de sporter en met de ruimte waarin de sporter zich bevindt, zoals de kleedkamer of de hotelkamer.
- De begeleider heeft de plicht de sporter te beschermen tegen schade en (machts)misbruik als gevolg van seksuele intimidatie. Daar waar bekend of geregeld is wie de belangen van de (jeugdige) sporter behartigt, is de begeleider verplicht met deze personen of instanties samen te werken, opdat zij hun werk goed kunnen uitoefenen.
- De begeleider zal de sporter geen (im)materiële vergoedingen geven met de kennelijke bedoeling tegenprestaties te vragen. Ook de begeleider aanvaardt geen financiële beloning of geschenken van de sporter die in onevenredige verhouding tot de gebruikelijke dan wel afgesproken honorering staan.
- De begeleider zal er actief op toezien dat deze regels worden nageleefd door iedereen die bij de sporter is betrokken. Indien hij gedrag signaleert dat niet in overeenstemming is met deze regels zal hij de betreffende persoon daarop aanspreken.
- In die gevallen waarin de gedragsregels niet (direct) voorzien, ligt het binnen de verantwoordelijkheid van de begeleider in de geest hiervan te handelen.
Steeds vaker horen we in de sport voorvallen van seksuele intimidatie. Menig trainer, bestuurder of speler denkt dat seksuele intimidatie niet bij hen voorkomt. Dit kan helaas wel het geval zijn. Badminton Nederland heeft een bondsbeleid geformuleerd teneinde een veilig sportklimaat te creëren en goede begeleiding te bieden.
Wat is seksuele intimidatie?
Seksuele intimidatie is ‘Elke vorm van seksueel gedrag of seksuele toenadering, in verbale, non-verbale of fysieke zin, opzettelijk of onopzettelijk, die door de persoon die het ondergaat als ongewenst of gedwongen wordt ervaren.’ Vormen van alledaagse seksuele intimidatie kent iedereen wel: bijvoorbeeld het maken van dubbelzinnige opmerkingen, het openlijk onderling vergelijken van het lichaam van sporters of trainers of het als mietje betitelen van hen die niet aan het ideaalbeeld voldoen. Naast verbale handelingen worden in de sport ook non-verbale handelingen verricht, zoals het leggen van een arm om de schouder of het masseren van iemand. Uitgangspunt hierbij is dat wat de sporter als seksueel intimiderend ervaart. Vaak krijgen deze uitingen het predicaat onschuldig mee. De praktijk leert echter dat excessen, zoals aanranding, bijna altijd met iets onschuldigs zijn begonnen en dat wantoestanden meer kans krijgen in een omgeving waar alledaagse seksuele intimidatie normaal is.
Wat is seksueel misbruik?
Seksueel misbruik is ‘Alle fysiek seksuele handelingen en seksuele relaties tussen een begeleider en een jeugdige sporter tot 16 jaar of indien iemand misbruik maakt van zijn of haar functionele relatie tot een sporter om een seksuele relatie aan te gaan.’ We spreken van seksueel misbruik als er sprake is van een machtsverschil. Dit machtsverschil kan te maken hebben met positie tussen bijvoorbeeld trainer tegenover sporter. Sommige sporters voelen zich afhankelijk van één trainer om ‘de top te halen’. Dit geeft de trainer macht waarvan hij misbruik kan maken. Het machtsverschil hoeft niet alleen te maken te hebben met positie, maar kan ook voortkomen uit leeftijd – een volwassene tegenover kind – of getal – groep tegenover eenling. Helaas komt dit vaker voor dan we denken.
Melding bij Badminton Nederland
Bij een melding of een vermoeden van seksuele intimidatie of misbruik, kan ieder individueel lid een beroep doen op de ondersteuningsmogelijkheden die Badminton Nederland biedt. De melding kan gericht worden aan meldpunt@badminton.nl. Dit adres wordt vertrouwelijk uitgelezen door de contactpersoon voor het meldpunt.
Vertrouwenspunt Sport
Voor alle sporters en hun omgeving heeft NOC*NSF in samenspraak met de sportbonden het Vertrouwenspunt Sport opgezet. Want naast alle positieve kanten, heeft sport ook een keerzijde. Het gaat dan over afwijkingen van de regels, waarden en normen in de sport. Afwijkingen op het gebied van doping, matchfixing en seksuele intimidatie die de Olympische kernwaarden van respect, vriendschap en fair play aantasten.
Daarom heeft NOC*NSF een Vertrouwenspunt in het leven geroepen. Hier kan je vragen stellen of meldingen doen over zaken die mogelijk in strijd zijn met de regels, waarden en normen in de sport. Dat kunnen persoonlijke dilemma’s of vervelende ervaringen zijn, maar je kunt er ook terecht wanneer je grensoverschrijdend gedrag van anderen wilt melden.
In een vertrouwelijk gesprek met een vertrouwenspersoon of adviseur bespreek je wat je dwars zit en welke stappen je zou kunnen zetten om het aan te pakken. Je houdt zelf altijd de regie op wat er met je verhaal gedaan wordt. Zit je ergens mee? Bel gratis het Vertrouwenspunt Sport, 0900 – 202 55 90, stuur een bericht via WhatsApp 06 53646928 (let op dit nummer is uitsluitend voor WhatsApp!), klik hier voor infomatie op de website of e-mail naar vertrouwenspuntsport@nocnsf.nl